ในอุตสาหกรรมการผลิต “สนิมที่สกรู” ถือเป็นปัญหาร้ายแรง เพราะส่งผลโดยตรงต่อคุณภาพและความปลอดภัยของผลิตภัณฑ์ อย่างไรก็ตาม หากเข้าใจสาเหตุ และใช้มาตรการป้องกันที่เหมาะสมจะช่วยเพิ่มความน่าเชื่อถือของผลิตภัณฑ์ พร้อมทั้งป้องกันปัญหาที่ไม่คาดคิดได้ บทความนี้ขออธิบายตั้งแต่สาเหตุหลักของการเกิดสนิมที่สกรู วิธีป้องกันที่ใช้ได้จริง ไปจนถึงเทคนิคการถอดสกรูที่ติดแน่นเพราะเกิดสนิม ซึ่งเป็นความรู้เชิงปฏิบัติที่วิศวกรสามารถนำไปใช้ได้ทันที
สนิมบนสกรูเกิดจากปฏิกิริยาออกซิเดชันระหว่างโลหะกับออกซิเจนและน้ำในอากาศ โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อมี 3 เงื่อนไขต่อไปนี้ สนิมจะเกิดและลุกลามได้รวดเร็วขึ้น
1: ความชื้นและน้ำเกาะผิวสกรู
สภาพแวดล้อมที่มีความชื้นสูง (65% ขึ้นไป) หรือมีหยดน้ำเกาะบนสกรู จะกระตุ้นการเกิดสนิม ไม่เพียงแค่การใช้งานกลางแจ้ง แต่รวมถึงในโรงรถวันที่ฝนตก หรือภายในกล่องเครื่องมือที่ไม่ปิดสนิท ออกซิเจนละลายน้ำจะทำปฏิกิริยากับเหล็กจนเกิด “สนิมแดง”
2 : เกลือและการสัมผัสกับโลหะต่างชนิด
•เกลือ: บริเวณใกล้ชายฝั่งมีไอเกลือสูง เกลือจะดึงดูดความชื้น ทำให้ผิวสกรูเปียกอยู่ตลอดเวลาจึงเกิดสนิมได้ง่าย
•การกัดกร่อนจากโลหะต่างชนิด: หากสกรูเหล็กสัมผัสกับโลหะที่มีศักย์ไฟฟ้าต่างกัน เช่น อลูมิเนียมจะเกิดการกัดกร่อนรวดเร็วขึ้น
3 : ฝุ่นและสิ่งสกปรกเกาะผิว
ก๊าซเสียที่มีซัลเฟอร์ คลอไรด์ ฝุ่น คราบสกปรก หรือแม้กระทั่งน้ำยาทำความสะอาดที่มีคลอรีน ล้วนเป็นตัวเร่งปฏิกิริยาการเกิดสนิม ดังนั้นการรักษาสภาพแวดล้อมที่สะอาดขณะทำงานจึงเป็นสิ่งสำคัญ
เพื่อให้การป้องกันการเกิดสนิมได้ผล ควรใช้หลายวิธีร่วมกัน โดยมี 3 แนวทางที่ทำได้ง่ายดังนี้
1. ใช้สารเคลือบกันสนิมหรือสารหล่อลื่น
เคลือบผิวสกรูเพื่อให้เกิดฟิล์มป้องกัน ลดการสัมผัสกับน้ำและออกซิเจน ซึ่งการใช้น้ำมันกันสนิมหรือสเปรย์หล่อลื่นแบบน้ำเหมาะกับพื้นที่กว้าง ส่วนแบบสเปรย์เหมาะสำหรับบริเวณเล็ก ๆ เช่น โซ่จักรยานหรือโบลต์เล็ก
2. ปรับปรุงวิธีการเก็บรักษา
เพื่อป้องกันความชื้นและฝุ่น ควรเก็บสกรูอย่างเหมาะสม เช่น
•เก็บในที่แห้ง อากาศถ่ายเทได้ดี
•ใส่สารดูดความชื้น เช่น ซิลิกาเจล หรือหนังสือพิมพ์เก่าในกล่องเครื่องมือก็ช่วยได้
•ใช้ภาชนะหรือถุงที่ปิดสนิทเพื่อป้องกันฝุ่นและสิ่งสกปรก
3. เลือกใช้สกรูที่ผ่านการชุบผิวกันสนิม
เลือกสกรูที่ออกแบบมาให้ทนสนิมตั้งแต่แรกก็ช่วยลดปัญหาได้
•การชุบที่ทนการกัดกร่อนสูง:เหมาะกับสภาพแวดล้อมรุนแรง
•การชุบที่นิยมทั่วไป:เช่น ชุบซิงค์ไตรวาเลนต์ (Tri-valent Chromate) ที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม และการชุบสังกะสีด้วยไฟฟ้าที่ใช้แพร่หลาย
แม้จะป้องกันแล้ว แต่ก็ยังมีโอกาสที่สกรูจะติดแน่นเพราะสนิม โดยเราขอแนะนำวิธีแก้ไขดังนี้
1.ใช้ค้อนและน้ำยาหล่อลื่นร่วมกัน
・เคาะหัวสกรูด้วยค้อนเพื่อลดการยึดแน่น
・พ่นน้ำยาหล่อลื่น ทิ้งไว้ 10 นาทีเพื่อให้ซึม
・เคาะซ้ำแล้วค่อย ๆ คลายสกรูออก ใช้สเปรย์เย็นผสมน้ำยาหล่อลื่นช่วยให้โลหะหดตัวและแตกร้าว ลดแรงยึดของสนิม
2. ใช้เครื่องมือดึงสกรู
• เจาะรูเล็กบนหัวสกรู และใช้เครื่องมือดึงสกรูที่เป็นเกลียวกลับขันออกมา
3.เจียรเพื่อสร้างร่องใหม่
หากหัวสกรูเสียหาย สามารถเจียรทำร่องใหม่เพื่อใช้ไขควงปากแบนหมุนออก
4. ใช้ความร้อน
อุ่นสกรูเล็กน้อยเพื่อให้โลหะขยายตัวและสนิมคลายตัว อย่างไรก็ตามต้องระวังไม่ให้ความร้อนสูงเกินไป เพราะอาจทำให้สกรูหรือชิ้นส่วนรอบ ๆ เกิดความเสียหายได้
การเกิดสนิมบนสกรูสามารถป้องกันได้ หากเข้าใจถึงสาเหตุและใช้มาตรการป้องกันอย่างถูกต้อง วิธีที่กล่าวมาข้างต้น ไม่ว่าจะเป็นการป้องกัน และการถอดเมื่อเกิดสนิมจะช่วยให้คุณสามารถปกป้องเครื่องมือและผลิตภัณฑ์จากความเสียหายได้
หากคุณต้องการทราบว่าวิธีไหนเหมาะสมที่สุด ต้องการคำแนะนำเพิ่มเติม หรือแม้แต่ปฏิบัติตามขั้นตอนแล้วแต่สกรูก็ยังเกิดสนิม โปรดอย่าลังเลที่จะติดต่อเรา Hanshin Neji พร้อมสนับสนุนงานของคุณให้มีความปลอดภัยและมั่นใจยิ่งขึ้น
เว็บไซต์หลักของบริษัท : https://www.nejireo.com/